Alain
Delambre, voormalig manager human resources, is al vijf jaar werkloos.
Omdat hij op zijn vakgebied geen werk kan vinden, accepteert hij een
baantje als magazijnbediende. Dan komt hij een baan tegen die precies
bij hem past. Als hij met twee andere kandidaten overblijft, hoort hij
dat de definitieve beslissing van het management afhangt van de vraag
hoe hij reageert onder intense druk, bij een gesimuleerde gijzeling.
Vastbesloten om de baan tot elke prijs in de wacht te slepen, besluit
Alain het spel mee te spelen. Daarmee zet hij een niet te stoppen keten
van gebeurtenissen in gang...
Recensie:
Een
spectaculaire kruising tussen Falling Down en The Shawshank Redemption
Thrillers gaan vaak over eenzelfde soort onderwerp: moord (of een reeks
moorden), rechtszaken, (bio)oorlog, medische wanpraktijken of een
verdwenen, mysterieus, heilig relikwie.
Rollenspel
van de Fransman
Pierre Lemaitre gaat over iets heel anders namelijk een
gijzeling van een managementteam. Lemaitre raakte geïnspireerd door een
waargebeurde affaire in 2005 bij France Télévisions waarbij het management
de werknemers op hun loyaliteit testte. De rest van het verhaal van
Alan, de proefstelling van de kandidaten en alles eromheen, is fictie.
Alain
Delambre is een werkloos geraakte HR-adviseur. Hij is inmiddels 57 jaar
en weet dat het bedrijfsleven niet meer op hem zit te wachten. Hij
leeft met zijn vrouw Nicole op het randje van de armoedegrens. Het
verlies van zijn baan heeft niet alleen geresulteerd in een verlaagd
zelfbeeld en een chronisch gebrek aan geld maar heeft ook diepe kraters
geslagen in hun sociale leven. Collega’s die in het begin nog contact
hielden, haken één voor één af evenals hun vrienden. Alain raakt in een
sociaal isolement. Hij voelt zich een mislukkeling, een loser: iemand
die tekortschiet in zijn taak als kostwinner. Hij schaamt zich tegenover zijn vrouw en zijn beide dochters, ook al
zijn die laatste het huis al uit.
Alain heeft een geestdodend baantje voor een paar uurtjes gevonden bij een
farmaceutisch bedrijf waar hij voor dag en dauw dozen moet
controleren op hun inhoud en beschrijving maar na een handgemeen met
zijn chef moet hij ook daar het veld ruimen. Tot overmaat van ramp
hangt hem ook nog een aanklacht wegens fysiek geweld boven het hoofd.
Maar het tij lijkt te keren als hij op een sollicitatiebrief een
positieve reactie krijgt. Hij stort zich op deze kans als een
uitgehongerde hyena op de resten van een karkas. Als hij erachter komt
dat ook hij gebruikt wordt, slaat hij helemaal door.
Pierre Lemaitre heeft een gevoelvolle thriller
geschreven over een aan lager wal geraakte man die bijna al zijn
illusies heeft verloren. Hij weet dit sociale- en emotionele
aftakelingsproces op zeer treffende en bijzonder fraaie wijze te
verwoorden. Het verhaal bestaat uit drie acts: het voor-, tussen- en
naspel waarbij het eerste en laatste bedrijf vanuit het perspectief van
Alain Delambre worden beschreven en het intermezzo vanuit het
gezichtspunt van Fontana: de regisseur van het geënsceneerde
gijzelingsdrama. Dat was tijdens het lezen even omschakelen maar dat
wende snel genoeg en was tevens een leuke afwisseling.
Rollenspel is een verhaal over een man in de
periferie van de maatschappij die meent een laatste kans op de
arbeidsmarkt te krijgen tot hij erachter komt dat hij slechts een
figurant is in een boosaardig toneelstuk. Het boek geeft een
realistisch maar deprimerend beeld van een samenleving waarin winsten
en bonussen de pan uitrijzen maar waar tegelijk mensen als
een stel oude schoenen worden afgedankt. De wanhopige Alain Delambre
pikt dit niet langer en verwordt tot een kruising van een doorgedraaide
Michael Douglas uit Falling Down en een gewiekste
Tim Robbins uit The Shawshank Redemption in deze
prachtige, pathetische thriller.
© RtH 11-7-2011