Ik ben niet meer dan een toeschouwer in het leven van anderen. Buiten staat een auto. Ik geloof dat iemand mijn huis observeert. Dat gaat al een aantal weken zo. Ik zie het licht van de koplampen als de auto nadert. Over een hobbelig bospad, want er is geen andere manier om hier te komen. Dan gaan de koplampen uit. De auto staat ergens en ik weet niet wat de chauffeur wil. Wat hij van míj wil.

Hij observeert ze dag en nacht. Vrouwen die hij niet kent. Uit de verte slaat hij de mooie Gillian Ward gade. Een succesvolle vrouw, gelukkig getrouwd, moeder van een puberende dochter: hij idealiseert haar. Totdat hij erachter komt dat hij tegen een façade aankijkt en niets is wat het lijkt. Gelijktijdig schrikt een serie van drie moorden Londen op. De slachtoffers zijn drie alleenstaande vrouwen, op een raadselachtige, sadistische wijze omgebracht. De politie is op zoek naar de psychopaat die dit op zijn geweten heeft. Een gestoorde man. Een zieke man. Een man die vrouwen haat.

Niet kijken maar lezen

Een lift stopt herhaaldelijk op dezelfde etage zonder dat iemand uitstapt. Iedere avond schijnen de lichten van een auto kort over de muur van een woning aan een doodlopend weggetje. Het zijn op zich vrij onschuldige incidenten maar het kan het erg beangstigend overkomen als je bang bent en alleen.

Engeland, december 2009. De wereld is grauw en grijs totdat het weer omslaat en het hevig begint te sneeuwen. Het is de zwaarste sneeuwval in jaren en een witte kerst lonkt maar het idyllische, vredige plaatje wordt wreed verstoord als in korte tijd een aantal vrouwen op brute wijze wordt vermoord. De politie tast in het duister want er lijkt geen enkel verband tussen de slachtoffers te zijn.  Als er weer een moord plaatsvindt, valt de verdenking op Samson Segal, een werkeloze, wereldvreemde man die vrouwen observeert. Zijn favoriete “object” is Gilian Ward, een getrouwde, werkende moeder waar hij heimelijk verliefd op is. De familie Ward lijkt een gelukkig gezin maar schijn bedriegt. Gilian begint een affaire met de felbegeerde handbaltrainer van haar puberdochter, John Burton, een ex-rechercheur van de Yard die wegens seksuele intimidatie de dienst moest verlaten en een eigen beveiligingsdienst is begonnen. Omdat Segal op de vlucht slaat voordat de politie hem kan ondervragen en Gilian een potentieel doelwit vormt, start Burton een eigen onderzoek. Waar de politie faalt, doet hij een paar opmerkelijke ontdekkingen maar is hij volledig te vertrouwen?

Het is enkele jaren geleden dat er in Nederland voor het laatst een boek van Charlotte Link verscheen. Haar laatste thriller, het aangrijpende Het andere kind, stamt alweer uit 2010. Dat wil echter niet zeggen dat deze in eigen land zeer succesvolle Duitse schrijfster stil heeft gezeten. In de tussentijd heeft ze vier spannende jeugdboeken – Reiterhof Eulenburg - geschreven die naar verluidt doen denken aan De Vijf, de beroemde jeugdserie van Enith Blyton. Gelukkig schrijft Link ook nog steeds spannende thrillers wat blijkt uit het psychologisch sterke De Toeschouwer.

Zoals we van Charlotte Link gewend zijn, speelt het verhaal zich af in Groot-Brittannië. Ditmaal heeft ze Southend-on-Sea als setting gebruikt, een kuststadje ten oosten van Londen waar de Theems in de Noordzee uitkomt. Een passende locatie voor het grauwe sfeertje in de donkere dagen voor kerst met de soms plots invallende mist vanuit zee. De toeschouwer begint met de introductie van diverse personages die allemaal zo hun eigen zorgen hebben. Verschillende gebeurtenissen, waartussen de onderlinge samenhang ver te zoeken is, passeren de revue waarbij je je constant afvraagt waar het verband zit. Dat alleen al maakt De toeschouwer tot een pageturner zonder dat het verhaal direct ongemeen spannend te noemen is.  Omdat sommige voorvallen uit meerdere oogpunten worden beschreven, zitten er enige overlappingin maar dat vond ik niet storend. Net zo min dat ongeveer honderd pagina’s voor het einde de dader al bekend is. Het verhaal blijft onverminderd boeien omdat je nog steeds niet alle connecties weet te leggen.

De toeschouwer is een perfect gekozen titel die de lading op meerdere punten dekt zoals in de slotscène zal blijken. Daar komen alle losse, fijngeweven draadjes bij elkaar in een ingenieus gesponnen web. Dat Charlotte Link slechts twee rechercheurs op de moorden zet, is een klein weeffoutje maar haar invoelbare manier van schrijven en de herkenbare karakters compenseren ruimschoots deze tekortkoming. Niet kijken dus maar lezen dit boek!

© RtH 23-6-2013